Home Alone

Home Alone. Wie kent het niet? De ultieme Kerst filmklassieker. Met Macaulay Carson Culkin in de hoofdrol. Hij speelt die sympathieke jongen Kevind McCallister. Een familiekomedie. Dus, geschikt voor iedereen. Gelukkig maar. Want hij blijft terug komen met de Kerst. Tot de dood ons scheidt.

Dat bevestigt de illusie van Kerst. Alles komt goed en iedereen leeft lang en gelukkig. Een illusie is een onjuist idee van de werkelijkheid. Het bestaat niet. Externe prikkels zijn er wel, maar verder heeft het niets met de werkelijkheid te maken.

Even een aantal feiten op een rijtje. Kerst bestaat wel. Een prachtig feest dat ieder jaar terugkeert. Net als Home Alone. Net als alle gekte rondom cadeaus kopen. De kerstboom. Kersversieringen. Kerstdiner. Brunch. Gezellig samenzijn. Wellicht verplicht, maar toch bestaat het allemaal. Alleen is het een illusie dat mensen nog weten waar het Kerstfeest om draait. Ik durft te wedden dat vele jonge mensen denken dat het om cadeaus draait. Of een verplicht familiediner of brunch. Uiteraard moet het ieder jaar gekker. Van ‘Jamies’s Italian’ tot een ander bekend restaurant. Oh, en het begint steeds eerder. In oktober al. Tijdens een herfstwandeling loop je niets vermoedend tegen de kerstversieringen aan. En alle plannen worden al vroeg besproken. Of gemaakt. Niemand heeft zin in dat familiegebeuren, maar toch doet iedereen ieder jaar weer braaf mee. Want, je kan het niet maken om niet te gaan. Ook al ben je lang van tevoren gestrest. Geïrriteerd. Geen zin. Je moet niet denken aan je tante Sandra en haar saaie verhalen van toen. Of neef Simon die pronkt met de goede cijfers die hij op de Uni haalt. Kleren die naar eten ruiken. Vlekken van spetterend vet. Gourmet. Iedereen doet er druk mee. Gezellig. Lekker. Schijn. Want eigenlijk hebben ze elkaar niets te vertellen. Niets dat er toe doet in ieder geval. Dus, dan is gourmet een uitweg. Lekker bezig zijn. Over eten praten. Dan vallen er geen ongemakkelijke stiltes. En hopelijk ontstaan er geen ruzies.

En dan maar te zwijgen over foute truien. Dat soort onzin sla ik liever over.

Home Alone niet. Deze klassieker wordt niet overgeslagen. Voor mij is dat de enige traditie rondom de feestdagen die nog in ere wordt gehouden. Het enige dat de oorlog mij niet kon ontnemen.

Vroeger keek ik met mijn familie naar de beroemde film. Ik was niet Home Alone.

Nu is het anders. We zij als sneeuwvlokken over de wereld verspreid. Ieder van ons heeft een nieuw ‘home’, maar we hebben elkaar niet meer. Soms lukt het wel om een paar mensen voor de feestdagen bij elkaar te krijgen. Nooit iedereen. En het blijft lastig. Tijd, geld, gezondheid, verplichtingen. Het leven laat het vaak gewoon niet toe.

En als ik tegen iemand zeg dat ik niets zo veel met de Kerst heb, word ik raar aangekeken. Hoezo dat? Kerst is toch de mooiste periode. Een familiefeest. Kerstfilms. Verplicht bij elkaar komen. En daarover klagen. Verplicht te veel eten en daarover klagen. Te vroeg Kersversieringen tevoorschijn halen. De illusie van harmonie, ontspanning en gezellig samen zijn.

Ik heb geen illusies meer. Ik ben gewoon Home Alone.

Zielsverwanten

Zielsverwanten

“Ik had wel eens gehoord van ‘zielsverwanten’, maar ik had geen idee dat zo’n iemand kon bestaan – tot ik jou ontmoette.”

Na lange tijd elkaar niet gezien te hebben zitten mijn jeugdvriendin en ik ergens in Nederland gezellig koffie te drinken. Een aardige ober vroeg net nog of we zussen zijn. Die vraag hebben we vaker gehoord. Zo veel lijken we op elkaar. Vooral onze ogen. Bijzonder. Vooral omdat we qua uiterlijk helemaal niet op elkaar lijken. Onze ogen ook niet. Maar onze zielen wel. En ogen zijn de spiegels van de ziel. Dan klopt dat. Dan zijn onze ogen hetzelfde. Tegelijkertijd vol levensverdriet en levensvreugde. Moe en ondeugend. Wijs en kinderachtig. Onze ogen spreken boekdelen.

We vertellen elkaar hoe we ons voelen de laatste tijd. Het gaat met beide niet zo goed. Herkenbaar. We hebben precies dezelfde kwaaltjes. We slapen allebei slecht. Een van ons begint een zin en de ander maakt het af. Het is als vanouds.

En toch is alles anders. We zullen nooit meer hetzelfde zijn. De rust in onze ogen kan zo plaats maken voor paniek.

Zij rommelt in haar tas. “Hier. Verlaat verjaardagscadeautje.“ Zij legt een cadeautasje op de tafel tussen ons. Zij was het niet vergeten. Een mooi ingepakt doosje. “Ti Sento”. Er zit ook een kaart bij. “Voor die ene persoon die ik beschouw als mijn zielsverwant.” En nog een heel verhaal. Door Carey Martin geschreven. Maar eigenlijk door mijn vriendin, want het gaat over ons. In het doosje zitten oorbellen. Bijna dezelfde als die zij draagt. Die ene die ik altijd mooi heb gevonden.

Zij vertelt wat er allemaal mis gaat met de verbouwing bij haar thuis. De klusjesman heeft niet alles netjes afgewerkt. Hij moet terug komen en zij voelt zich daar niet prettig bij. “De klusjesman heeft ook een oorlog meegemaakt. Maar hij heeft echt last van PTSP (Post Traumatisch Stress Syndroom).” “Oh, hoezo?” vraag ik geïnteresseerd. “Bij enige opmerking over zijn werk voelt zich snel aangevallen. Gaat meteen zijn denkbeeldige loopgraaf graven om te schuilen. Daarvandaan terugvechten.”

“De meeste mensen zijn zo. Het is nooit hun schuld” merk ik op. “Ja, maar hij krijgt zo’n blik in zijn ogen, kijkt wild om zich heen alsof zijn leven er vanaf hangt.” “Wij zijn eigenlijk ook zo” zeg ik zachtjes. Onze ogen vinden elkaar en de tranen rollen langs onze beide wangen. Zielsverwanten.